Page 22 - e-magazine

22www.media-matter.com
พลังงานเคมี เมื่อนำ �สารอินทรี ย์เหล่านั้นมาผ่านกระบวนการที่ เหมาะสมจะ
สามารถเปลี่ยนชีวมวลเหล่านั้นให้เป็นพลังงานได้ เชื้อเพลิงชีวภาพแตกต่างจาก
เชื ้อเพลิงฟอสซิ ล (ถ่านหินและปิโตรเลียม) ซึ่งเป็นเชื้อเพลิงสิ้นเปลือง เชื้อเพลิง
ชีวภาพจัดเป็ นพลังงานหมุนเวียนที่สามารถฟื้นฟูหรือสร้างขึ้นใหม่ได้ ตราบใด
ที่ ต้นไม้และพื ชไม่ถูกตัดโค่นในอัตราที่รวดเร็วเกินกว่าที ่ จะสามารถปลูกทดแทนให้
เจริญเติบโตขึ้นมาได้ทัน เชื้อเพลิ งชีวภาพหลักมี 3 รูปแบบ ได้แก่
1. ของแข็ง ได้แก่ ไม้ ขี้เลื่อย ฟางข้าว ซังข้าวโพด ชานอ้อย มู ลสัตว์
ถ่าน เขา เปลื อกสัตว์หรือเปลือกพืช
2. ของเหลว ได้แก่ แอลกอฮอล์ (เอทานอลและเมทานอล) น้ำ�มันจากพืช
และสั ตว์ น้ำ�มันพืชใช้แล้ว น้ำ�มันจากขยะ
3. ก๊าซชีวภาพ ส่วนใหญ่ คือก๊าซมีเทนที่ได้จากการหมักมูลสัตว์หรือของเสี ย
จากโรงเลี้ยงสัตว์ โดยจุ ลินทรีย์จะใช้สารอินทรีย์ในของเสียและเกิ ดก๊าซ
มี เทนขึ้น
กรณีศึกษา: การใช้พลั งงานหมุนเวียน
ประเทศที่ประกาศตั วว่าจะลดการใช้พลังงานนิวเคลียร์ เพื่อการผลิตไฟฟ้ าที่สำ�คัญ
คื อเยอรมนีและเดนมาร์ก (และอาจจะตามมาด้วยญี่ปุ่น) ภาพของเยอรมนีคื อ
การเพิ่มสัดส่ วนของการใช้ลมและแสงอาทิตย์ แต่พลังงานหมุนเวียนที่สำ�คัญ
ของเยอรมนีกลับเป็นพลังงานชีวมวล โดยมีสัดส่วนพลั งงานหมุนเวี ยน 30%
ในการผลิตไฟฟ้า และ 70% ของการใช้พลังงานหมุนเวียนทั้งหมด ไม่ ใช่เซลล์
แสงอาทิตย์
ปั ญหาที่เกิดขึ้ นคือ ต้ นทุนการผลิตไฟฟ้ าพลังงานแสงอาทิตย์นั้ นยังสูงอยู่
เพราะถ้าหากราคาไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ไม่ ได้รับการชดเชย หากเป็นประเทศไทย
ไฟฟ้าอาจจะมี ราคาถึง 12 บาทต่อหน่วย
ประเทศไทยออกยุทธศาสตร์ ด้านพลังงานทดแทน หรือ Renewable
Energy Development Plan (REDP) ได้รับการยกระดับเป็ นวาระแห่งชาติ
เมื่อวันที่ 28 ม.ค. 2552 โดยมติคณะรัฐมนตรีเห็นชอบแผนแม่บทการพัฒนา
พลังงานทดแทนแห่งชาติ 15 ปี ตั้งแต่ปี 2551-2565 โดยเป้าหมายสำ�คัญคื อ
เพิ่ มสัดส่วนการใช้พลังงานทดแทนให้ได้อย่างน้อย 20% ของการใช้พลังงาน
ขั้นสุดท้ายของทั้งประเทศ
ดังนั้น อาจจะไม่ใช่ความคิดที่ ดีที่จะให้ความสำ�คั ญกับแสงอาทิตย์เพียงอย่าง
เดียว แม้ว่าจะเป็นแนวคิดที่ค่อนข้างถูกจริตคนไทยก็ตาม เพราะประเทศไทย
นั้ นร้อน ทำ�ให้เราเกิ ด “เชื่อ” ว่าแสงอาทิตย์นั้ นน่าจะแรงพอที่จะผลิ ตไฟฟ้าให้
ได้เหลือเฟือด้วย หากพิจารณาจากภาพที่ 3 ว่าราคาที่เยอรมนีและเดนมาร์ก
ต้ องจ่ายเพื่อพลังงานสีเขียวนั้นสูงกว่าประเทศอื่ นในสหภาพยุโรปอย่างไร สิ่งที่
เราควรจะพิจารณามากกว่าน่าจะเป็นพลังงานชีวมวล เพราะประเทศไทยมีเชื้ อ
เพลิงชีวมวลที่ต้องสูญเปล่าไปในแต่ละปีสูงมาก ในขณะที่ต้องมองไปที่ พลังงาน
นิวเคลียร์หรือการวางแผนซื้อพลังงานจากประเทศเพื่อนบ้ านในระยะยาวเช่นกัน
เพราะเทคโนโลยีพลังงานชีวมวลนั้น
อาจต้องใช้เวลาพัฒนาอีก นอกจาก
นั้น โครงการเกี่ยวกับไฟฟ้าจะต้องให้
ความสำ�คัญกับชุมชนและสิ่งแวดล้อม
เป็นอย่างยิ่ง เพื่อไม่ให้เกิดเหตุการณ์
เช่นเดี ยวกับที่โรงไฟฟ้าแม่เมาะ ที่ กว่า
จะลงทุนติดระบบบำ�บัดที่เหมาะสม
คนไทยก็มองถ่านหินติดลบไปจนเรียก
ความเชื่ อมั่นคืนแทบไม่ ได้
กรณีศึกษา: พืชพลังงาน
ทดแทน
นโยบายเศรษฐกิจเกี่ยวกับพลั งงาน
from its neighboring countries.The biomass energy technology
may take a long period to development. Furthermore electricity
projects shall focus on community and environment to avoid
incidents like theMaeMoh power plant where the air treatment
systems were installed late after air pollution. It is the stigmata
of the coal power plant and it still cannot restore the confidence.
Case Study: Renewable Energy Plants
Interesting energy policy is to encourage the alternative
energy crop used to generate electricity and produce natural
gas. Government promotes renewable energy plant, grass-fed
elephant or napier grass (Pennisetum purpureum). There are
napier farms in Thailand for over 30 years. It is grown to feed
animals such as elephants and beef cattle. The productivity is
35-80 tons per rais and cultivation cycle is only 45-60 days.
Napier grass contains glucose so it can be fermented to
biogas. Ministry of Energy estimates that 800-1,000 rais of
napier grass can produce 1MWelectricity. It needs 100million
baht investment.Theministry established “Green community
enterprise - grass energy” for electricity generation.The project
covers from breeding research power plant. It also provides
contract for fixed price and quantity to private power purchase
investors.
Cover Story
ภาพที่ 3: ราคาไฟฟ้าของประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปเทียบกับปริมาณการใช้
พลังงานทดแทนที่ไม่ใช่พลังงานนํ้า
Figure 3: Retail price of electricity for EU nations and their installed
capacities of non-hydroelectric renewable energy